21 augustus 2019
Een vorm van huidkanker is non-melanoma huidkanker. Non-melanoma huidkanker kan op verschillende manieren behandeld worden. Mogelijk hebben de verschillende soorten behandeling ook verschillende gevolgen voor de kwaliteit van leven van patiënten. Ook kunnen er verschillen zijn in de tevredenheid met de ontvangen zorg en het cosmetische resultaat (hoe de huid of het lichaam er na de behandeling uit ziet). Lindy Arts (IKNL) en collega’s onderzochten de kwaliteit van leven bij patiënten met non-melanoma huidkanker. Zij vergeleken de kwaliteit van leven bij patiënten die verschillende vormen van behandeling hadden ondergaan, maar vonden geen verschil tussen de verschillende behandelingen voor de kwaliteit van leven en het functioneren van patiënten.
Doel onderzoek
Non-melanoma huidkanker ontstaat onder invloed van zonlicht, en is daarom vaak te vinden op het hoofd en de nek van patiënten. Vaak wordt non-melanoma huidkanker behandeld met een operatie. Radiotherapie, cryotherapie (door middel van bevriezing), en topische therapie (door middel van zalf) zijn andere mogelijkheden om non-melanoma huidkanker te behandelen. Bij deze behandelingen wordt er niet in het lichaam gesneden, zoals bij een operatie. Dit heeft soms de voorkeur. De keuze voor een bepaalde behandeling wordt enerzijds bepaalt door klinische factoren, dat wil zeggen, door eigenschappen van de huidkanker. Anderzijds worden de voorkeuren van patiënten voor een bepaalde behandeling ook meegenomen in de uiteindelijke beslissing. Deze voorkeuren kunnen bijvoorbeeld afhangen van het te verwachten effect van de behandeling, maar ook van het cosmetisch resultaat en het behoud van kwaliteit van leven na de behandeling.
Het doel was om de kwaliteit van leven van patiënten met non-melanoma huidkanker te meten en te vergelijken met de kwaliteit van leven van mensen die geen kanker hebben. Patiënten werden vergeleken met mensen uit de algemene Nederlandse bevolking van dezelfde leeftijd en geslacht.
Het tweede doel was om de kwaliteit van leven, tevredenheid met de geleverde zorg, en cosmetisch resultaat te onderzoeken voor verschillende soorten behandelingen. De onderzoekers vergeleken de standaard operatie, radiotherapie, en de zogenaamde ‘Moh’s’ operatie met elkaar.
Opzet en resultaten
Ongeveer 350 patiënten met non-melanoma huidkanker kregen een vragenlijst over kwaliteit van leven en zorg. Daarvan stuurden 215 patiënten (62%) een volledig ingevulde vragenlijst retour.
Opvallend genoeg hadden patiënten met non-melanoma huidkanker een betere kwaliteit van leven dan mensen zonder kanker die ongeveer even oud zijn en hetzelfde geslacht hebben. Dit komt waarschijnlijk omdat patiënten na de diagnose en behandeling een andere kijk op het leven hebben. Daardoor beoordelen zij hun kwaliteit van leven na kanker anders dan voordat zij kanker kregen. Patiënten die op meerdere plekken non-melanoma huidkanker hadden, waren wel minder tevreden met het cosmetisch resultaat dan patiënten die maar één aangedane plek op de huid hadden. Ook maakten zij zich drukker over hun uiterlijk.
Ongeveer de helft van de patiënten (49%) werd behandeld met een operatie, 26% kreeg radiotherapie, en 9% werd behandeld met Moh’s chirurgie. De resterende 16% kreeg topische therapie, cryotherapie, of fotodynamische therapie (therapie met behulp van licht). De onderzoekers vonden geen verschil tussen de verschillende behandelingen voor de kwaliteit van leven en het functioneren van patiënten.
Conclusies en aanbevelingen
De invloed van non-melanoma huidkanker op kwaliteit van leven van patiënten lijkt mee te vallen. Het type behandeling leidde ook niet tot verschillen in tevredenheid met zorg of cosmetische resultaten.